به گفته دکتر میثم شکری ساز اهمیت ارزیابی کارکنان یکی از ابزارهای بسیار موثر برای بهبود عملکرد کارکنان و بهینه‌سازی مدیریت منابع انسانی می‌باشد. ارزیابی عملکرد، یک سیستم سازنده و انعطاف‌پذیر است که نقش اساسی در بهبود کمی و کیفی نتایج و خروجی‌های منابع انسانی در سازمان‌ها دارد. هدف اصلی ارزیابی عملکرد، بررسی و نحوه عملکرد کارکنان بر اساس مسئولیت‌ها و وظایف شغلی آنان است. در ادامه این مطلب به بررسی اهمیت ارزیابی عملکرد و مزایای مدل‌های جدید سنجش آن می‌پردازیم. بنابراین در ادامه همراه ما باشید تا اطلاعات لازم را جهت اهمیت ارزیابی کارکنان کسب کنید.
ارزیابی عملکرد کارکنان
از نگاه دکتر میثم شکری ساز ارزیابی عملکرد، به صورتی است که در آن کارمندان از سوی سازمان گزارشی دریافت می‌کنند که شامل ارزیابی فعالیت‌ها و عملکرد آنها در یک دوره زمانی خاص می باشد. این گزارش نه تنها نقاط قوت و ضعف عملکرد هر کارمند را بیان می‌کند، بلکه پیشنهادهایی نیز برای بهبود عملکرد در زمینه‌های مختلف فراهم می‌آورد. کارفرما از این فرآیند برای ارائه بازخورد درباره عملکرد کارکنان بهره می‌برد و مسیرهای بهبود در زمینه‌های مورد نیاز را مشخص می‌کند.
اهمیت ارزیابی کارکنان نه تنها به بهبود بهره‌وری و عملکرد کارمندان کمک می‌کند، بلکه به فرهنگ سازمانی نیز افزوده می‌شود و سازمان را قادر می‌سازد تا با تصمیم‌گیری استراتژیک و مدیریت منابع انسانی بهبودهای مستدامی را تجربه کند.
فرآیند ارزیابی عملکرد کارمندان
فرایند ارزیابی عملکرد کارکنان یک سری مراحل مهم را دربرمی‌گیرد که به شکلی سیستماتیک انجام می‌شود. در زیر، مراحل این فرآیند را توضیح داده ایم:
- مشخص کردن استانداردها: در این مرحله، مدیران و کارفرمایان سازمان، استانداردها و اهداف مشخصی را برای هر کارکنان تعیین می‌کنند. این استانداردها معمولا از وظایف شغلی، مهارت‌ها و اهداف کلان سازمانی ناشی می‌شوند.
- اعلام استانداردها: از دید دکتر میثم شکری ساز استانداردهای تعریف شده به کارکنان اعلام می‌شود. این اطلاع‌رسانی می‌تواند به شکل کتبی، جلسات توضیحی یا جلسات فردی انجام شود تا کارکنان با انتظارات و معیارهای ارزیابی آشنا شوند.
- نظارت بر عملکرد کارمندان و بررسی آنها: در طول دوره زمانی مشخص، نظارت بر عملکرد کارکنان انجام می‌شود. این نظارت می‌تواند شامل مشاهده فعالیت‌ها، بررسی پروژه‌ها یا ارتباط مداوم با کارکنان باشد.
- مشخص کردن میزان انحراف عملکرد: پس از نظارت، عملکرد کارکنان با استانداردهای تعریف شده مقایسه می‌شود و هر گونه انحراف از این استانداردها مشخص می‌شود. این میزان انحراف معمولا در ارقام و اطلاعات کمیتی قابل اندازه‌گیری است که یکی از مهمترین مراحل فرایند ارزیابی عملکرد کارکنان می باشد.
- بررسی انحرافات و ارائه راهکارهای اصلاحی: در این مرحله، مدیران با بررسی انحرافات، علت عدم تطابق با استانداردها را تحلیل می‌کنند. سپس، راهکارهای اصلاحی ارائه می‌شود تا کارکنان بتوانند در زمینه‌های بهبود نقاط ضعف خود تلاش کنند.
از زبان دکتر میثم شکری ساز فرایند و اهمیت ارزیابی کارکنان به صورت دوره‌ای، کمک به توسعه مهارت‌ها و بهبود مستمر منابع انسانی در سازمان ها می‌کند. این فرآیند نقش مهمی در ایجاد فرهنگ سازمانی پویا و توسعه‌پذیر دارد.
هدف از انجام و اهمیت ارزیابی کارکنان
اهمیت ارزیابی کارکنان یکی از ابزارهای اساسی در مدیریت منابع انسانی است که اهداف متعددی را در سازمان تامین می‌کند. در اینجا به برخی از اهداف اصلی انجام ارزیابی عملکرد کارمندان پرداخته شده است:
- تعیین حقوق و پاداش: ارزیابی عملکرد به مدیران کمک می‌کند تا عملکرد کارکنان را ارزیابی کرده و بر اساس عملکرد آنها تصمیماتی در مورد حقوق، پاداش بگیرند. این ارتباط مستقیم بین عملکرد و پاداش، عدالت سازمانی را تقویت می‌کند و انگیزه کارکنان را افزایش می‌دهد.
- ارائه برنامه‌های آموزشی: از طریق ارزیابی عملکرد، نیازهای آموزشی کارکنان به وضوح مشخص می‌شود. سازمان‌ها می‌توانند برنامه‌های آموزشی را با توجه به نیازهای واقعی و مهارت‌هایی که کارکنان به آنها نیاز دارند، تدوین کنند.
- برنامه‌ریزی برای ارتقا یا جابجایی: با ارزیابی عملکرد، کارمندان با توانمندی‌ها و نقاط قوت خود آشنا می‌شوند. این اطلاعات به مدیران کمک می‌کند تا در مسیر ارتقا یا جابجایی کارکنان تصمیم‌گیری کنند.
- طبقه‌بندی کارکنان و نظارت: ارزیابی عملکرد به مدیران کمک می‌کند تا کارکنان را بر اساس عملکرد طبقه‌بندی کنند و نظارت مناسبی بر آنها داشته باشند. این باعث بهبود کارایی و کنترل مناسب در سازمان می‌شود.
- کمک به برنامه‌ریزی شغلی: اطلاعات به دست آمده از ارزیابی عملکرد می‌تواند به کارمندان کمک کند تا برنامه‌ریزی شغلی خود را با توجه به نقاط قوت و ضعف شخصیتی و حرفه‌ای خود بهبود بخشند.
- تسهیل در مدیریت تغییرات: طبق نظر دکتر میثم شکری ساز با ارزیابی عملکرد کارکنان، سازمان می‌تواند نقاط ضعف و قدرت خود را در مدیریت تغییرات شناسایی کرده و استراتژی‌هایی را برای بهبود عملکرد در مواجه با چالش‌ها تدوین کند.
ارزشيابي عملکرد کارکنان توسط چه کسانی اجرا می‌شود؟
اهمیت ارزیابی کارکنان معمولا توسط مدیران یا سرپرستان سازمان انجام می‌شود. این افراد به صورت مستقیم با کارکنان در تعامل هستند و نقد و نظرات خود را نسبت به عملکرد هر کارمند می‌توانند به دلیل تجربه نزدیک با آنها ارائه دهند. اهمیت مدیران در ارزیابی عملکرد به دلیل موارد زیر است:
- آشنایی نزدیک با کارکنان: مدیران به دلیل ارتباطات نزدیک با کارکنان، اطلاعات دقیق‌تری از عملکرد و توانمندی‌های آنها دارند.
- تصمیم‌گیری در مورد حقوق و مزایا: معمولا تصمیمات مربوط به حقوق، پاداش و مزایای کارکنان به عهده این مدیران است و ارزیابی عملکرد ابزاری است که در این تصمیم‌گیری‌ها تاثیرگذار است.
- توجه به جزئیات کاری: مدیران به عنوان افرادی که به طور مستقیم با اجرای کارها و پروژه‌ها مشغول هستند، به جزئیات کاری دقت می‌کنند و می‌توانند ارزیابی دقیق‌تری ارائه دهند.
مزایای ارزیابی عملکرد سازمان‌ها
- بهبود عملکرد کسب و کار: ارزیابی عملکردبه سازمان امکان می‌دهد تا عملکرد کلی خود را ارزیابی کند و در نتیجه، اقدامات بهبودی را پیاده‌سازی کند. این ویژگی نشان دهنده اهمیت ارزیابی کارکنان می باشد.
- افزایش سودآوری شرکت‌ها: ارتقا عملکرد کارکنان بهبود بهره‌وری و کارایی سازمان را به همراه دارد که در نهایت منجر به افزایش سودآوری شرکت‌ها می‌شود.
- کسب اطلاعات مهم درباره سازمان‌ها: ارزیابی عملکرد اطلاعات مهمی از عملکرد کارکنان و اجزای مختلف سازمان را فراهم می‌کند که به مدیران کمک می‌کند تا تصمیمات بهتری در خصوص مدیریت و بهینه‌سازی فرآیندهای سازمانی بگیرند.
- کاهش هزینه‌های استراتژیک شرکت‌ها توسط ارزیابی: با شناسایی نقاط ضعف و بهبودی آنها، سازمان می‌تواند هزینه‌های استراتژیک خود را بهبود دهد و به سازماندهی بهتری در تخصیص منابع بپردازد.
- ایجاد نوآوری بیشتر در سازمان: ارزیابی عملکرد به سازمان امکان می‌دهد تا نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کرده و از این طریق به توسعه و نوآوری در فرآیندها و محصولات بپردازد.
- جایگیری بهتر منابع انسانی در بخش‌های مختلف سازمان: با توجه به نتایج ارزیابی عملکرد، سازمان می‌تواند منابع انسانی خود را در بهترین قسمت قرار دهد و به بهبود توانمندی‌ها و مهارت‌های کارکنان بپردازد.
- بهبود جایگاه در بازار: با بهبود عملکرد و افزایش کیفیت محصولات و خدمات، سازمان می‌تواند جایگاه قوی‌تری در بازار داشته باشد و رقبا را پیشی بگیرد.
این مطلب ادامه دارد…